14 Σεπτεμβρίου: Ημέρα Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

Σήμερα παι­διά η Εκκλη­σία εορ­τά­ζει την παγκό­σμια ύψωση του Τιμίου και Ζωο­ποιού Σταυ­ρού και είναι μία από τις αρχαιο­τά­τες και δεσπο­τι­κές εορ­τές, καθώς είναι αφιε­ρω­μένη στο Δεσπότη Χρι­στό. Η εορτή αυτή συν­δέ­ε­ται με σημα­ντικά ιστο­ρικά γεγο­νότα της Βυζα­ντι­νής Αυτο­κρα­το­ρίας και γι’ αυτό έχει πανη­γυ­ρικό χαρα­κτήρα. Πριν πολλά χρό­νια λοι­πόν παι­διά, η Αγία Ελένη (μητέρα του πρώ­του Χρι­στια­νού Αυτο­κρά­τορα Κων­στα­ντί­νου) πήγε στα Ιερο­σό­λυμα να προ­σκυ­νή­σει τους Αγί­ους Τόπους και να βρει το Σταυρό του Χρι­στού. ‘Έβαλε τους στρα­τιώ­τες της να σκά­ψουν για να βρουν το τίμιο ξύλο. Η είδηση ότι βρέ­θηκε ο Τίμιος Σταυ­ρός εξα­πλώ­θηκε γρή­γορα και πλή­θος ανθρώ­πων έφθα­σαν στο λόφο του Γολ­γοθά (εκεί δηλαδή που σταυ­ρώ­θηκε ο Χρι­στός) για να τον προ­σκυ­νή­σουν. Εκεί η Αγία Ελένη έκτισε τον Ναό της Ανα­στά­σεως προς τιμήν του Χρι­στού και στις 14 Σεπτεμ­βρίου έγι­ναν επί­σημα τα εγκαί­νια. Επειδή ο κόσμος ήταν πολύς, για να μπο­ρέ­σουν να προ­σκυ­νή­σουν ο πατριάρ­χης των Ιερο­σο­λύ­μων Μακά­ριος ύψωσε τον Τίμιο Σταυρό, ψηλά στη μέση του Ναού. Έτσι, από τότε κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμ­βρίου εορ­τά­ζουμε την ύψωση του Τιμίου Σταυρού.